Ruben is op het punt beland in zijn werk, dat hij nog nauwelijks uitdaging of plezier ervaart. Hij voelt zich leeg en zonder energie. Aan meetings met collega’s begint hij vol goede moed. Maar vaak voelt hij al halverwege de meeting zijn energie weglopen. Waarna hij zich zwaar en ongeïnspireerd voelt. Hij raakt enigszins in paniek: ‘Dit is was echt mijn droombaan! Ik heb er jaren naartoe gewerkt. Dus hoe kan het zo zijn, dat ik me na een jaar al zo rot voel?’

Een jaar geleden had hij heel bewust de overstap gemaakt naar deze baan. En alles klopte in theorie: de inhoud van zijn werk, de missie van het bedrijf en de geweldige collega’s. Dus is het voor Ruben vrij onverteerbaar én onbegrijpelijk dat hij eigenlijk geen zin meer heeft in zijn werk.

We doen gewoon leuk mee

Weglopende energie is altijd een signaal dat er iets aan de hand is. De energie loopt vaak vér voor ons bewustzijn uit. Soms is weglopende energie een signaal dat je je ergens aan ergert of irriteert. En als je achter die emotie kijkt, zit er nog al eens boosheid. Soms zelfs woede. Ik vraag Ruben of hij in de meetings, waarin de energie ineens wegliep, misschien ergens geïrriteerd over was. Na even nadenken leek het alsof er letterlijk een lichtje bij hem aanging. Hij bleek ontzettend geïrriteerd te zijn over hoe de beslissingen werden genomen binnen het bedrijf. Na even doorvragen werd hij bozer en bozer, totdat hij een hele tirade hield over wat er allemaal mis was met hoe de leidinggevende met hem omging. Ruben was eigenlijk woedend. Maar dat was een emotie die hij niet goed kende, laat staan kon laten zien. Hij had de signalen gemist. Hij had het vage gevoel van onbehagen weggedrukt en leuk mee gedaan.

De risico’s van zwijgen

Achteraf gezien kan Ruben zich het moment nog glashelder voor de geest halen, waarin de eerste scheur verscheen in de werkrelatie. Het was eigenlijk al best vroeg. Ongeveer een half jaar nadat hij het contract om samen te gaan werken had ondertekend. Hij wilde iets en kreeg het niet. Zo waren de regels nu eenmaal.

Het waren niet eens de regels die de scheur veroorzaakten, maar het feit dat hij geen weerwoord gaf.

Dat hij geen stem gaf aan een knagend gevoel van onbehagen. Zijn ergernis wegdrukte en zich aanpaste. Dat kan Ruben namelijk heel erg goed. Best gevaarlijk weet hij ondertussen. Want zo komen er meer scheuren, totdat de hele boel onherstelbaar is beschadigd.

Luisteren naar het fluisteren

In woede of irritatie zit wijsheid. Het kan een signaal zijn voor jezelf, dat je over je grenzen gaat (of laat gaan). Het kan ook aangeven dat iets tegen je waarden ingaat. In woede zit vuur. En dat vuur hebben we nodig om onze grenzen én wensen aan te geven. We moeten de discussie aan durven gaan en ons hart uitspreken. Daarmee toon je pas écht respect naar je leidinggevende of collega. Want zo bouw je aan een fijne, gelijkwaardige werkrelatie. En als je weinig ervaring hebt met het voelen van je eigen boosheid, irritatie of grenzen, is het van belang aandacht te geven aan subtiele signalen in je lichaam:

• weglopende energie en plotselinge vermoeidheid;

• fysieke signalen als hoofdpijn, buikpijn, benauwdheid, dichte keel;

• lichte ergernis, ongeduld en spanning.

En Ruben? Nadat hij heeft leren luisteren naar het fluisteren van zijn gevoelens, is hij zich veel meer gaan uitspreken. Wel bij een ander bedrijf, omdat hij zich realiseerde dat werkrelatie voor hem onherstelbaar beschadigd was.

Note: de namen zijn verzonnen en de personages een creatieve samenstelling van ervaringen, verhalen en clienten.